تاریخچه فوتبال جهان و ایران

آیا اولین کشوری که فوتبال را تأسیس کرد انگلیس است؟

برای بیش از یک قرن، علیرغم اعتراض ایتالیایی‌ها، انگلیس به عنوان مبدع فوتبال مدرن شناخته می‌شد. ادعایی که تا سال 2011 کاملاً منطقی و محکم به نظر می‌رسید، در آن زمان بود که یک یافته تکان دهنده توسط مورخان ریشه‌های فوتبال را در مکانی کاملاً خارق العاده پیدا کرد. به نظر می‌رسید که کتابی با عنوان واژگان کشف نشده، تاریخ فوتبال را تغییر داده است. این کتاب توسط یک شهروند آبردین در اسکاتلند نوشته شده است. شرح بازی بدین گونه است که در آن دو تیم با یک توپ در زمینی تقریباً به اندازه زمین‌های قانونی فعلی بازی می‌کردند. نه تنها این، بلکه اصطلاحاتی مانند دروازه بان، ضربه زدن و دو نیمه بازی نیز در این کتاب ذکر شده است. ممکن است فکر کنید این چگونه باعث رد ادعای انگلیس می‌شود؟ این گزارش در قرن چهاردهم نوشته شده است، بیش از 400 سال قبل از تشکیل اتحادیه فوتبال انگلیس.

کافی نیست؟ توپ فوتبالی که پشت دیواری در قلعه استرلینگ پیدا شده است، قدمتی تاریخی دارد و به عنوان قدیمی‌ترین توپ در جهان نامگذاری شده است. قدمت آن به قرن پانزدهم برمی‌گردد.

در نهایت، قدیمی‌ترین باشگاه در سال 1824 در ادینبورگ توسط جان هوپ تشکیل شد. تنها دلیلی که فیفا رسماً این افتخار را به وی نداد این است که فعالیت باشگاه پس از 17 سال متوقف شد و ادامه پیدا نکرد.

این احتمال وجود دارد که بنیانگذار اتحادیه فوتبال انگلیس یک اسکاتلندی بود که دانش فوتبالی نسل‌های گذشته خود را به همسایه‌اش در آن سوی مرز فرستاد. اسکاتلند اولین کشوری بود که از پاس‌های کوتاه به جای ضربه‌های توپ بلند برای رساندن توپ در زمین به موقعیت‌های خطرناک استفاده کرد.

در هنگام جستجوی تاریخچه فوتبال به نام ابنزر مورلی برمی‌خوریم. او یک ورزشکار انگلیسی بود و بسیاری اسم مخترع فوتبال را بر وی نهاده‌اند. اما او به عنوان یکی از پدران اتحادیه فوتبال (FA) و مؤسسین فوتبال مدرن شناخته می‌شود. قوانین 1863 که توسط مورلی، دبیر اول فدراسیون فوتبال نوشته شده است شامل بسیاری از قوانینی است که امروزه نیز وجود دارند.

چند نمونه اطلاعات تاریخی فوتبالی جالب

بهترین بازیکنان تاریخ فوتبال:

برخی از بهترین بازیکنان تاریخ فوتبال جهان عبارتند از:

• پله ادسون آرانتس دو ناسیمنتو از برزیل، که در جام جهانی 1958 شش گل به ثمر رساند و به برزیل کمک کرد تا اولین قهرمانی خود را کسب کند.

• لو یاشین از روسیه، که مدعی شد در طول دوران درخشان خود، بیش از 150 ضربه پنالتی را مهار کرده است.

• مارکو ون باستن از هلند که در طول یک سال به تنهایی چندین جایزه بسیار معتبر فوتبال را به دست آورد.

بحث‌های زیادی در مورد اینکه چه کسانی بهترین بازیکنان فوتبال در تمام دوران تاریخچه فوتبال هستند وجود دارد. اما بازیکنانی مانند زین‌الدین زیدان، دیگو مارادونا، میشل پلاتینی، لیونل مسی و روبرتو باجو تقریباً در همه لیست‌هایی که ارائه می‌شوند حضور دارند.

برترین استادیوم‌های تاریخ فوتبال:

امروزه استادیوم‌های فوتبال شاخص زیادی در سراسر جهان وجود دارد. برخی از برترین استادیوم‌های تاریخ فوتبال عبارتند از:

• Nou Camp در بارسلونای اسپانیا، که همچنان بزرگترین استادیوم فوتبال در اروپا است.

• مکان مجلل لویی دوم در مونت کارلو موناکو، که به عنوان یکی از راحت‌ترین استادیوم‌های جهان شناخته می‌شود.

• استادیوم بین‌المللی یوکوهاما در ژاپن که به دلیل سقف متحرک، صفحه نمایش بزرگ، و صدها نور برای از بین بردن سایه‌های موجود در زمین، پیشرفته‌ترین مکان برگزاری مسابقات در جهان محسوب می‌شود.

 

تاریخچه فوتبال زنان

مانند بسیاری از موارد در تاریخ، زنان برای مدت طولانی از شرکت در بازی‌ها محروم بودند. نتی هانیبال اولین باشگاه شناخته شده فوتبال زنان را تأسیس کرد.

در سال 1894، فوتبال زنان اصلاً وجود نداشت. فردی با نام مستعار نتی هانیبال به دنبال تغییر وضعیت موجود بود. هانیبال، همراه با حدود 30 زن جوان دیگر، اولین باشگاه فوتبال حرفه‌ای زنان را تأسیس کرد: باشگاه فوتبال بانوان بریتانیا. بنابراین تاریخچه فوتبال زنان مربوط به سال 1894 می باشد.

او در سال 1895 تیمی را تأسیس کرد تا ثابت کند زنان فقط به عنوان یک کالای «زینتی و بی فاید» نیستند. باشگاه فوتبال بانوان بریتانیا برای مدت کوتاهی که در کانون توجه قرار گرفت، هزاران طرفدار را به بازی‌های خود جذب کرد. با این حال، جسارت آن‌ها در تلاش برای انجام «بازی مردانه» انتقادهای زیادی را به همراه داشت.

در طول جنگ جهانی اول، فوتبال زنان در انگلستان بسیار محبوب بود. در حالی که مردان در خط مقدم نبرد بودند، زنان مشاغل را در کارخانه‌ها به عهده گرفتند و تیم‌های فوتبال را تشکیل دادند. جمعیتی که در این بازی‌ها حضور داشتند با کسانی که امروز از فوتبال زنان لذت می‌برند رقابت می‌کردند. حدود 53000 هوادار در یک بازی فوتبال زنان در سال 1920 شرکت کردند.

تنها یک سال پس از آن حضور، اتحادیه فوتبال، فوتبال زنان را ممنوع کرد و آن را نامناسب و ناامن دانست.

زنان برای حدود 50 سال به زمین بازی بازنگشتند. ما نمی‌توانیم گذشته را تغییر دهیم، اما فکر کنید: اگر اتحادیه فوتبال انگلیس بازی را در ابتدای راه متوقف نمی‌کرد، امروز فوتبال زنان کجا بود؟

اولین بازی فوتبال جهان در چه زمانی انجام شد؟

جام حذفی فوتبال اولین رقابت مهمی بود که در سال 1871 برگزار شد. سال بعد، برای اولین بار یک مسابقه بین دو تیم ملی برگزار شد. مسابقه‌ای که انگلیس و اسکاتلند در آن شرکت داشتند با نتیجه 0-0 به پایان رسید.

دوازده سال بعد از اولین بازی فوتبال جهان یعنی در سال 1883، اولین تورنمنت بین‌المللی برگزار شد که شامل چهار تیم ملی انگلستان، ایرلند، اسکاتلند و ولز بود.

فوتبال برای مدت طولانی یک پدیده بریتانیایی بود، اما به تدریج به سایر کشورهای اروپایی نیز سرایت کرد. اولین بازی خارج از اروپا در سال 1867 در آرژانتین برگزار شد.

برترین مسابقات در تاریخچه فوتبال جهان شامل:

• مسابقه سال 1953 بین مجارستان (6) و انگلیس (3) است که طی آن انگلیس برای اولین بار در تاریخ در خانه شکست خورد. ناندور هیدگکوتی مجارستانی تنها در 90 ثانیه گل اول را به ثمر رساند و بازیکنان بریتانیا را شگفت زده کرد.

• یکی دیگر از بازی‌های قابل توجه در تاریخ فوتبال، فینال جام جهانی 1970 بین برزیل (4) و ایتالیا (1) بود که طی آن پله با زدن یک ضربه سر و دو گل تاریخ ساز شد.

• خیلی‌ها نیمه نهایی جام جهانی بین آلمان غربی (3) و فرانسه (3) در سال 1982 را به یاد می‌آورند، زمانی که بازیکن فرانسوی آلن ژیرس فرانسوی‌ها را 3-1 جلو انداخت، اما بعد شاهد گل‌های بازگشتی خارق‌العاده توسط کارل هاینز بودند. آلمان غربی در ضربات پنالتی پیروز شد، که اولین بار بود که یک بازی جام جهانی به این شکل به پایان رسید.

تاریخچه فوتبال المپیک

در اوایل دهه 1900، مهم‌ترین رقابت بین المللی فوتبال، مسابقات فوتبال المپیک، بخشی از بازی‌های المپیک تابستانی بود. فوتبال مردان از سال 1900 تقریباً در همه بازی‌های المپیک بازی شده است. اضافه شدن فوتبال زنان به این برنامه خیلی طول کشید و در بازی‌های آتلانتا در سال 1996 شروع به کار کرد. اکنون مهمترین رقابت بین المللی فوتبال جام جهانی فوتبال است که از سال 1930 آغاز شده و هر چهار سال یکبار برگزار می‌شود. در سال 1991 اولین جام جهانی زنان در چین برگزار شد و از آن زمان نیز هر چهار سال یکبار انجام می‌شود. از نظر حضور، تعداد تیم‌های حاضر در جام جهانی از 13 کشور در سال 1930 به 32 تیم در سال 2022 افزایش یافته است.

امروزه بزرگترین تورنمنت جهانی برای باشگاه‌ها لیگ قهرمانان اروپا است که از سال 1992 بازی شد.

اولین بازیکن فوتبال جهان کیست؟

فرگوس سوتر (زاده ۲۱ نوامبر ۱۸۵۷ – درگذشته ۳۱ ژوئیه ۱۹۱۶) سنگ‌تراش و فوتبالیست اسکاتلندی، احتمالاً اولین فوتبالیست حرفه ای شناخته شده بود و قبل از نقل مکان به انگلستان برای بازی در Darwen و Blackburn Rovers F.C. برای پارتیک بازی می‌کرد.

تاریخچه فوتبال در ایران

اولین تیم‌های ایرانی پس از سال 1910 توسط آمریکایی‌های ساکن ایران تأسیس شد. در حدود سال 1915 ساموئل ام. جردن، فوتبال را به بخشی از برنامه درسی تربیت بدنی کالج آمریکایی (دبیرستان البرز) تبدیل کرد. مدارس دیگر از کالج آمریکایی تقلید کردند. در سال 1921 انجمن ترويج و ترقي فوتبال تحت حمايت رضا شاه تشكيل شد. این فدراسیون پیشرو، فدراسیون فوتبال ایران شد که در سال 1945 به فیفا، نهاد بین المللی حاکم بر فوتبال پیوست.

در سال 1934، دولت از توماس آر. گیبسون، فارغ التحصیل دانشگاه کلمبیا، دعوت کرد تا یک برنامه تربیت بدنی برای مدارس ایران ایجاد کند. در عرض چند ماه او 24 تیم را تشکیل داد که با یکدیگر رقابت کردند. این ورزش در سال 1936، زمانی که ولیعهد محمدرضا پهلوی از تحصیل خود در سوئیس بازگشت، جدیت بیشتری یافت و مطبوعات به طور رسمی این بازی را تبلیغ کردند.

در دهه 1930 موفق‌ترین تیم ایران، تیم طوفان تهران بود، اما در دهه 1940 باشگاه شاهین و دارایی به عنوان رقبای جدی برای آن تأسیس شدند. در سال 1946 باشگاه دوچرخه سواری تهران یک تیم فوتبال تأسیس کرد که در سال 1949 نام خود را به تاج (همان استقلال فعلی) تغییر داد و به عنوان یکی از سه باشگاه برتر تهران جایگزین طوفان شد. هنگامی که مالک تاج، از نفوذ خود به عنوان رئیس سازمان تربیت بدنی کشور برای انحلال شاهین در سال 1967 استفاده کرد، بازیکنان شاهین به یک باشگاه کوچک به نام پرسپولیس پیوستند. اندکی پس از آن، دارایی منحل شد و تاج و پرسپولیس برای قهرمانی رقابت کردند. رقابت آن‌ها از آن زمان تا کنون فوتبال ایران را تعریف می‌کند و هر دو تیم وفاداری شدید تعداد زیادی از هواداران را به خود اختصاص داده‌اند.

تا اواسط دهه 1960 کشتی آزاد محبوب ترین ورزش ایران بود و همراه با وزنه برداری تنها ورزشی بود که ورزشکاران ایرانی در آن مدال‌های بین‌المللی کسب کردند. اما در سال 1968 تب فوتبال به ایران رسید و یکی از ورزش‌های محبوب شد. در خارج از پایتخت مهمترین مراکز این ورزش گیلان و خوزستان بود. در سال 1978 ایران به جام جهانی راه یافت، اما پس از دور اول حذف شد. در سالهای 1972 و 1976 ایران قهرمان آسیا شد.

ورزش فوتبال، محبوب‌ترین ورزش جهان محسوب می‌شود. فوتبال در بین تمام افراد جامعه محبوبیت زیادی دارد. در بسیاری از مسابقات مهم علاوه بر رقابت اصلی بین دو تیم رقابت‌های زیادی در خارج از میدان مسابقه بر سر نتیجه رخ می‌دهد و گاهی زندگی‌های زیادی ازهم می‌پاشد.

آیا شما هم به فوتبال علاقمندید؟ طرفدار کدام تیم هستید؟ چه چیزی درتاریخچه فوتبال جهان برایتان جالب بود؟